Historia Wolnomularstwa Polskiego

 

Historia Loży Kościuszko

 

Iglice Kleopatry

 

Kosciusko Kemper

 

Humor

Wypisy z Encyklopedii

Opowieść o Papieżu i Oszuście

Honorowe obywatelstwo USA dla Kazimierza Pulaskiego

 

Masonerofobie

Wolnomularstwo polskie za wielka woda

Brat króla, przyjaciel księcia, towarzysz żebraka… jeśli mason.

 

 

                                                                          

 

 

Jak i gdzie powstało wolnomularstwo

 

W wiekach średnich doszedł do dużego znaczenia cech wolnych mularzy, pracujących przy wznoszeniu wspaniałych świątyń gotyckich. Wolni mularze średniowieczni różnili się od zwykłych mularzy tem, iż byli bardziej od nich uzdolnieni i pracowali przy ociosywaniu wolnych kamieni, t. j. miękkich i drogich gatunków, jak marmur i wapienniak, używanych do ozdobniejszych części budowy.

            Ci wolni mularze pracowali w zamkniętem pomieszczeniu, zwanem lożą; pracą kierował starszy mistrz i dozorcy; wstępujący do cechu wykonywali przysięgę “ nad księgą i ślubowali posłuszeństwo Kapitule”. Loże poszczególnych miast utrzymywały między sobą łczność.

            Z powastaniem stylu Odrodzenia warunki pracy się zmieniły i cech wolnych mularzy począł upadać. Wówczas członkami cechu mogli być nie tylko właściwi mularze, lecz i osoby postronne. Znajdujemy już w spisach lożowych cały szereg utytułowanej szlachty, którą pociągała tradycja cechowa, tajemnicze legendy i symbolika. Za szlachtą poczęli się garnąć do lóż uczeni i klasa oświecona. W lożach prowadzono rozmowy treści filozoficznej i członkowie ich byli zagorzałymi wyznawcami modnego naówczas racjonalizmu.

            Dzień Św. Jana Chrzciciela r. 1717 uważany jest za datę powstania nowoczesnego wolnego mularstwa. W tym to dniu w Londynie kilka lóż cechowych: pod Gęsią i  Brytwanną, pod Koroną, pod Jabłonią i pod Winnem Gronem, noszących nazwy od gospód, w których zbierali się członkowie, połączyło się i utworzyło Wielką Lożę Londyńską. Za założycieli wielkiej loży uważani są: znakomity historyk, pastor i doktor teologji James Anderson, przyrodnik Teofil Desaguliers i badacz starożytności G. Payne. Wielkimi Mistrzami byli kolejno: Payne, Desaguliers, ks. Montagu, ks. Wharton i hr. Dolkes.

            Jeden z członków Królewskiego Towarzystwa nauk przyrodniczych, wstąpiwszy wówczas do wolnomularstwa pod imieniem Filaleta, tak mówił o braciach lożowych:

            Wolnomularze są solą ziemi, światłem i ogniem świata… Cokolwieby mówili o nas poganie i ateiści, zostaniemy głosem wszystkich wierzących chrześcijan; podwaliną naszej religji jest prawo natury, będące jednocześnie prawem boskiem, a mianowicie przykazanie: Kochaj Boga swego całem sercem, a bliźniego swego jak siebie samego, wiadome ludziom po wszystkie czasy i potwierdzone nam przez Jezusa Chrystusa… Nasza polityka jest najlepszą - lojalność względem prawa i naśladowanie Chrystusa, Który nie burzył  żadnego rządu  i przyznawał prawną wladzę cesarza.

            Z Anglij wolnomularstwo przeszło do Francji, gdzie pierwsza loża powstała w Paryżu w r. 1725; konstytucję otrzymała od wielkiej loży londyńskiej. Jednym z jej założycieli był Karoll Redcliff hr. Derventuoter, którego tradycja czyni pierwszym Wielkim Mistrzem Francji.

            W Niemczech pierwsza loża utworzona została w Hamburgu w r. 1733. Wstąpił do niej w r. 1738 późniejszy król Fryderyk Wielki i stał się zagorzałym wolnym mularzem. 

            Loże zaczęły powstawać w innych państwach Europy, a w połowie wieku XVIII-go nie było już w Europie kraju, dokądby nie zawitała sztuka królewska.

            Początkowo wolnomularstwo składało się tylko z trzech stopni: ucznia, czeladnika i mistrza i, nie zajmując się polityką, pracowało nad duchowem doskonaleniem swych członków i wyrobieniem w nich zasad sprawiedliwości, odwagi, milczenia i dobroczynności.

 

Fragment z książki

Stanisław Hr. Małachowski-Łempicki

Dzieje Wolnego Mularstwa w Krakowie 1755-1822

Wydanej w Krakowie w 1929 r.

(W cytowanym fragmencie zachowano oryginalną pisownię).

 

 

 

Historia Wolnomularstwa Polskiego

 

 

1720-1730 -

Powstawanie na terenach Rzeczypospolitej pierwszych lóz wolnomularskich.

1772 -

Trzy sasiednie mocarstwa (Austria, Prusy i Rosja) zajmuja znaczna czesc ziem Panstwa Polskiego – I rozbiór Polski (5 sierpnia).

1781 -

Konstytuuje sie Wielka Loza Narodowa Wielkiego Wschodu Polskiego (27 grudnia), która przyjmuje skladajaca sie z 55 artykulów ustawe wzorowana na angielskiej Konstytucji Jamesa Andersona.

1784 -

Przeksztalcenie Wielkiej Lozy Narodowej Wielkiego Wschodu Polski podleglej Wielkiej Lozy Anglii w samodzielny Wielki Wschód Narodowy (26 lutego).

1791 -

 Uchwalenie Konstytucji (3 maja), drugiej po Konstytucji Stanów Zjednoczonych ustawy zasadniczej, wprowadzajacej demokratyczne wartosci obywatelskie. Wsród jej twórców znalazlo sie wielu wolnomularzy, a w samej ustawie widac wplywy Konstytucji Jamesa Andersona.

1792-1795 -

 Likwidacja Panstwa Polskiego przez sasiednie mocarstwa (Austria, Prusy i Rosja); rozwiazanie wszystkich instytucji zycia publicznego. II i III rozbiór Polski.

1807 -

Utworzenie Ksiestwa Warszawskiego na mocy traktatu zawartego w Tylzy przez Napoleona i Rosje; król saski Fryderyk August Ksieciem Warszawskim.

1810 -

Wielka Loza Narodowa wznawia dzialalnosc jako Wielki Wschód Narodowy Ksiestwa Warszawskiego (22 marca).

1815 -

Utworzenie Królestwa Polskiego w wyniku uchwal Kongresu Wiedenskiego; car Rosji królem Polski.

1815 -

Wznowienie dzialalnosci  wolnomularstwa polskiego (24 maja).

1819 -

Utworzenie Wolnomularstwa Narodowego (Walerian Lukasinski) stawiajacego sobie za cel zjednoczenie ziem przedrozbiorowych (3 maja).

1822 -

Car Aleksander I zakazuje dzialalnosci wolnomularstwa na terenach Cesarstwa (13 sierpnia).

1822-1918 -

Dzialalnosc emigracyjna wolnomularzy polskich (gl. we Francji i USA).

1832 -

Po klesce Powstania Listopadowego car Mikolaj I znosi Konstytucje; koniec odrebnosci Królestwa Polskiego.

1918 -

Powstanie Panstwa Polskiego na mocy Traktatu Wersalskiego.

1920 -

Powolanie Wielkiej Lozy Narodowej „Polacy Zjednoczeni” (11 wrzesnia).

1928 -

Uchwalenie Konstytucji Wielkiej Lozy Narodowej Polski (27 kwietnia).

1938 -

Zawieszenie prac Wielkiej Lozy Narodowej Polski (26 pazdziernika) uprzedzajace dekret Prezydenta RP Ignacego Moscickiego z 22.11.

1939 -

Wolnomularze Polscy kontynuuja dzialalnosc na emigracji.

1940 -

Powolanie w Paryzu polskojezycznej lozy „Kopernik” pracujacej pod jurysdykcja Grande Loge Nationale Française.

1961 -

Powolanie w Warszawie imienniczki lozy paryskiej - lozy „Kopernik”, prowadzacej do 1990 roku dzialalnosc w pelnej konspiracji.

1991 -

Reaktywowanie Wielkiej Lozy Narodowej Polski (27 grudnia), która posiada status stowarzyszenia, tj. osoby prawnej wpisanej do rejestru Sadu Wojewódzkiego w Warszawie.

2000 -

Wprowadzenie zmian w tresci Konstytucji Wielkiej Lozy Narodowej Polski (24 czerwca).